Ο Κωνσταντίνος Πασσάς εκτός από εξαίρετος ηθοποιός είναι και ένας πολύ καλός και δημιουργικός σκηνοθέτης. Είχα ...την ευκαιρία να συναντηθώ μαζί του στην τελευταία παράσταση που σκηνοθέτησε στο θέατρο Επί Κολωνώ με την ομάδα Gaff.
Συναντηθήκαμε στην αυλή του θεάτρου μαζί με τον Ιωσήφ Ιωσηφίδη ο οποίος ερμηνεύει αριστοτεχνικά τον δημόσιο υπάλληλο Αξέντι Ιβάνοβιτς Προπίτσιν στο "Ημερολόγιο ενός τρελού" του Γκόγκολ (Θα ακολουθήσει τις επόμενες μέρες η δική του συνέντευξη).
Ο κωνσταντίνος είναι ένας άνθρωπος ήρεμος, πράος με σταθερή ματιά και πολλά όνειρα και σχέδια για το μέλλον. Η έως τώρα πορεία του δείχνει ότι θα τα καταφέρει και με το παραπάνω. Μετράει ήδη 22 χρόνια στο θέατρο, αλλά οι περισότεροι τον γνωρίσαμε μέσα από το διαδύκτιο όπου ερμήνευε με τεράστια επιτυχία την Ντένη Μαρκορά και όλα του τα βίντεο έγιναν viral εν ριπή οφθαλμού.
Ακολουθεί η συνέντευξη
1. Καλησπέρα Κωνσταντίνε, σύστησέ μας την ομάδα και την ιστορία της και πως φτάσατε στο “Ημερολόγιο ενός τρελού”
Η ομάδα είναι η Gaff, με ιδρυτικά μέλη τον Ιωσήφ Ιωσηφίδη και τη Σοφία Καραγιάννη. Πριν κάποια χρόνια κλήθηκα να πάρω μέρος στην παράσταση "Διγενής Ακρίτας, στα όρια" σε σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη, η οποία είναι η σταθερή σκηνοθέτης της ομάδας. Στη συνέχεια ήρθε "Η Πανούκλα" του Καμύ και "Ο κατά φαντασίαν ασθενής" του Μολιέρου όπου ήμουν και βοηθός σκηνοθέτης. Η ομάδα συνήθως καταπιάνεται με τη δραματοποίηση λογοτεχνικών έργων π.χ. Ντοστογιέφσκι, Καμύ Γκόγκολ κ.α. Η Σοφία και ο Ιωσήφ είχαν αποφασίσει να ανεβάσουν "Το ημερολόγιο ενός τρελού". Έχοντας διαπιστώσει από τη συνεργασία μας ότι έχουμε κοινή θεατρική αντίληψη- αισθητική και έχοντας αναπτύξει έναν κοινό θεατρικό κώδικα, μου ανέθεσαν τη σκηνοθεσία, καθώς η Σοφία είχε φόρτο εργασίας. Μια πρόταση που αποδέχτηκα με χαρά.
2. Με τον Ιωσήφ φάνηκε πως υπήρχε εξαιρετική χημεία μεταξύ σκηνοθέτη και ηθοποιού και αυτό βγήκε στην παράσταση. Σας δυσκόλεψε κάτι στην διάρκεια των δοκιμών ή στις παραστάσεις;
Όντως είχαμε εξαιρετική χημεία και συνεργασία. Υπήρξε καλή προετοιμασία για την παράσταση και από τους δυο μας. Πολλές ιδέες, πολλή μελέτη, πολλή έρευνα και κυρίως πολλή πράξη. Με άκουσε και τον άκουσα. Η δημιουργία της παράστασης κύλησε ομαλά χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες. Από τη στιγμή που καταλήξαμε στο πολυμορφικό σκηνικό, αυτό που ήθελε ιδιαίτερη προσοχή ήταν η προσαρμογή της πορείας του ήρωα πάνω του. Διάφορα θέματα έπρεπε να λυθούν με τεχνικό τρόπο, αλλά φροντίδα μας ήταν να προϋπάρχει και να κυριαρχεί η υποκριτική. Το βίωμα. Η αλήθεια. Κλειδί σε όλη αυτή τη διαδρομή ήταν ο ηθοποιός να μην παίζει τον τρελό, αλλά έναν "φυσιολογικό" άνθρωπο, ο οποίος κάνει ένα υπερβατικό ταξίδι, μέσα από ένα ιδιόρρυθμο ημερολόγιο και που μπορεί να έχει πολλά κοινά με τους θεατές. Μέσα από τη λοξή χρήση του σκηνικού χώρου και με αιφνίδιες ρωγμές στη συμπεριφορά του ήρωα, που σταδιακά πυκνώνουν, δηλώνεται η ψυχική νόσος, μέχρι το τέλος, που τον βλέπουμε πια να παραδίνεται στον παραλογισμό και την ψυχική παραφορά.
3. Πολύ ωραία και η ιδέα της ντουλάπας η οποία λειτούργησε με χίλιους τρόπους. Ο Γκροτόσφσκι σίγουρα θα αισθανόταν περήφανος για την ιδέα- σύλληψη και την σκηνική της λειτουργεία.
Για μένα η σκηνογραφία είναι η μισή σκηνοθεσία. Και όταν έχεις ένα τέτοιο σκηνικό, καλείσαι να εξαντλήσεις στο έπακρο τη χρήση του, όχι όμως εις βάρος της υποκριτικής και του έργου. Υποκριτική, σκηνογραφία, δραματουργία, μουσική επιμέλεια, ενδυματολογία, φωτισμοί έχουν ένα ευτυχές πάντρεμα στην παράστασή μας. Όλα συμβαίνουν αβίαστα, με διαφορετικές ποιότητες και εντάσεις, ανάλογα με την κάθε σκηνή και εξυπηρετούν ένα συγκεκριμένο όραμα, μία οπτική , τη δική μας ανάγνωση για "Το ημερολόγιο ενός τρελού". Ένα κόνσεπτ που τηρείται από την αρχή μέχρι το τέλος. Ο τρελός μας, που κατά γενική ομολογία, ερμηνεύει συγκλονιστικά ο Ιωσηφίδης, ζει σε μία ντουλάπα, η οποία είναι το καταφύγιό του, το προσωπικό του κελί, ίσως ένα παράδοξο όχημα, μία ιδότυπη θεατρική σκηνή, ένα βήμα για να ανοίξει τα εσώψυχά του και να μιλήσει για τη ζωή του και να λυτρωθεί. Με δράσεις που μπορεί να επαναλαμβάνονται αένα και να τις παρακολουθούμε μέσα από μία κλειδαρότρυπα.
4. Ποια τα μελλοντικά σχέδια για το ημερολόγιο;
Μετά τη θερμή ανταπόκριση του κοινού και κριτικών είναι σχεδόν βέβαιο πως η παράσταση θα συνεχιστεί τη νέα σεζόν, χωρίς όμως να μπορώ να ανακοινώσω από τώρα τον θεατρικό χώρο και τις ακριβείς ημερομηνίες. Και φυσικά μπορεί να ταξιδέψει κι εκτός Αττικής.
5. Είσαι μέλος της ομάδας Gaff. Μίλησέ μας για την ομάδα, τα μέλη τις σχέσεις σας. Τώρα π.χ σκηνοθέτησες ένα άλλο μέλος της ομάδας τον Ιωσήφ. Αύριο ας πούμε θα σκηνοθετήσει εσένα; ή οι ρόλοι είναι προκαθορισμένοι;
Οι σχέσεις μας είναι ανθρώπινες, συνεργατικές, φιλικές, που τις συνδέουν η κοινή ανάγκη για δημιουργία, καλό θέατρο, έκφραση και επικοινωνία. Μια θεατρική οικογένεια. Κάποιες φορές μπορεί να υπάρχουν μικροεντάσεις πάνω στην δημιουργική διαδικασία, εξομαλύνονται όμως εύκολα και ανώδυνα, γιατί ενδιαφερόμαστε όλοι για το καλύτερο θεατρικό αποτέλεσμα. Υπάρχει συνεννόηση. Ο τρόπος εργασίας είναι μεθοδικός και εργαστηριακός. Απαιτεί πολύ καλή προετοιμασία στο κείμενο, στην αλληλεπίδραση και στην επικοινωνία. Μιλάμε για ένα υψηλό επίπεδο διαθεσιμότητας και αλληλοσυμπλήρωσης. Ο κύριος ρόλος μου στην ομάδα είναι του ηθοποιού. Η Σοφία Καραγιάννη είναι η σκηνοθέτης μας. Αν μου ζητηθεί στο μέλλον να σκηνοθετήσω κάποιο άλλο project με χαρά θα το αναλάβω.
Καταρχήν "Η Πανούκλα" και η Σοφία Καραγιάννη με τη σκηνοθεσία της, πριν λίγο διάστημα κατέκτησε ομόφωνα από την κριτική επιτροπή το βραβείο Κάρολος Κουν, για έργο διεθνούς ρεπερτορίου. Και αυτή η διάκριση όπως και οι υποψηφιότητες για όλα τα βραβεία μας κάνουν υπερήφανους. Συγκινούμαστε διαίτερα γιατί ο κόπος μας ανταμείβεται. Μας γεμίζει χαρά αλλά και ευθύνη για την επομένη θεατρική μας δουλειά. Να διατηρήσουμε το υψηλό επίπεδο.
Μάλλον "Η Πανούκλα" θα επαναληφθεί για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. Επανάληψη θα έχουμε και για "Το Ημερολόγιο ενός Τρελού". Η επόμενη, νέα παραγωγή της Gaff ,θα είναι πάλι δραματοποιημένη λογοτεχνία. Το έργο του Χρόνη Μίσσιου "Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς" σε σκηνοθεσία Σοφίας Καραγιάννη.
8. Τι θα συμβούλευες τους νέους που επιθυμούν να ασχοληθούν με το θέατρο;
9. Ένα απόφθευγμα που σε χαρακτιρίζει ποιο είναι;Δεν ξέρω αν είμαι σε θέση να δίνω συμβουλές. Θα έλεγα όμως, σε έναν νέο που επιθυμεί να ασχοληθεί με το θέατρο, αρχικά να διερευνήσει ποιο είναι το κίνητρό του. Αν πρόκειται για οργανική ανάγκη ή για μια επιθυμία επίτευξης των επιφανειακών-παροδικών αποδοχών του επαγγέλματος, όπως είναι η δόξα, η προβολή, το χρήμα. Το πρώτο θα τον κρατήσει στο χώρο, τα δεύτερα θα τον απογοητεύσουν γρήγορα. Αν η τύχη του τα φέρει συνδυαστικά, ακόμα καλύτερα. Κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τον εαυτό μας, να γεμίσουμε την ψυχή μας, να προσφέρουμε μέσω της θεατρικής τέχνης.
Θα του έλεγα να διαβάζει λογοτεχνία, ποίηση, τους μεγάλους τραγικούς και φιλοσόφους και όσους μπορεί θεατρικούς συγγραφείς. Να παρατηρεί τους γύρω του, να εξασκεί τα εκφραστικά του μέσα, την φαντασία του. Να κάνει σπουδές πάνω στο τραγούδι και στο χορό, θα του χρησιμέψουν πολύ. Επίσης θα του έλεγα ότι το θέατρο απαιτεί πειθαρχία, επιμονή και υπομονή. Έχει πολλές δυσκολίες αλλά προσφέρει και μεγάλες χαρές. Μην ξεχνάμε ότι το θέατρο εκτός από τέχνη, που έχει εργαλεία, τεχνικές, κανόνες είναι και "παιχνίδι". Λέμε "παίζω" θέατρο , "παίζω" τον ρόλο μου και αυτή η χαρά του παιχνιδιού δεν πρέπει ποτέ να χαθεί. Τέλος αν το θέλει πάρα πολύ και δεν μπορεί να κάνει χωρίς αυτό, θα τον βρει τον δρόμο του, ακόμα και αν δεν ακούσει καμία συμβουλή. Ας έχει όμως και μια εναλλακτική, για τον άρτον τον επιούσιον...
"Μηδένα προ του τέλους μακάριζε" και "Οι έσχατοι έσονται πρώτοι" με όποια σειρά θέλετε.
10. Υπάρχει κάποιο έργο που θέλεις πολύ να σκηνοθετήσεις ή να παίξεις;
Έχοντας ασχοληθεί και με τη σκηνοθεσία αρχαίων τραγωδιών (Αντιγόνη, Μήδεια, Ηλέκτρα) θα ήθελα να σκηνοθετήσω τον "Οιδίποδα τύραννο" του Σοφοκλή, την "Άλκηστη" του Ευριπίδη αλλά να καταπιαστώ και με τον Αριστοφάνη. Με γοητεύει επίσης ο Ιονέσκο και ο Μπέκετ. Γενικά δεν έχω περιορισμούς στον ορίζοντά μου. Κάθε θεατρικό έργο και κάθε σκηνοθεσία είναι μία πρόκληση, ένας γρίφος, μια εξίσωση που καλείσαι να τη λύσεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ωραία, εύχομαι να πραγματοποιηθούν όλα σου τα όνειρα/σχέδια και να σε απολαύσουμε την σκηνοθεσία σου σε κάτι από τα παραπάνω, σύντομα.
Σ' ευχαριστώ πολύ