Στον Πολυχώρο Vault θα δούμε την Ιωάννα Γκαβάκου να ζωντανεύει τον χαρακτήρα τις μητέρας του Ανδρέα Συγγρού. Με αφορμή αυτή την παράσταση...
μιλάει στα Paraskinia και στον Στέφανο Καρυδάκη για της απαιτήσεις του ρόλου, την δυσκολία του,
μιλάει στα Paraskinia και στον Στέφανο Καρυδάκη για της απαιτήσεις του ρόλου, την δυσκολία του,
την προσέγγισή του και πιστεύει πως, στο θέατρο δεν υπάρχει κακό κοινό, αλλά κακή παράσταση. Ομολογεί πως θα επέστρεφε στην Αμερική όπου για δέκα χρόνια έκανε καριέρα την οποία αναγκάστηκε να αφήσει για να επιστρέψει στην Ελλάδα λόγω προβλημάτων υγείας μέλους της οικογένειάς της.
Ακολουθεί η συνέντευξη στον Στέφανο Καρυδάκη
- Καλησπέρα σας Κα Γκαβάκου και ευχαριστώ για την συνέντευξή σας. Ξεκινώντας θα ήθελα να μας πείτε για τον ρόλο σας ως μητέρα του Ανδρέα Συγγρού
Η Νικολέτα Συγγρού παντρεύτηκε σε ηλικία 13 χρονών. Έζησε τη σφαγή της Χίου και τη προσφυγιά. Ήταν από πλούσια οικογένεια αλλά όπως όλοι οι Χιώτες το 1822 τα έχασε όλα. Ορφάνεψε πολύ μικρή από πατέρα και έχασε τη μητέρα της στα 15. Με τον άντρα της Δομένικο Συγγρό που ήταν γιατρός, κατάφεραν να επιβιώσουν και να κάνουν δύο παιδιά. Τον Γιώργο και τον Αντρέα. Άλλαξαν πολλές φορές τόπο διαμονής. Ένα πλάσμα χαρούμενο με κουράγιο και μεγάλη αγάπη στη ζωή.
- Πως προσεγγίσατε τον χαρακτήρα της Νικολέτας Νομικού-Συγγρού σε μια εποχή τόσο μακρινή και ιδιαίτερα ταραχώδης;
Η βουτιά αυτή στο 19ο αιώνα με συγκίνησε και με γοήτευσε. Είμαστε πολύ τυχεροί γιατί υπάρχουν τα απομνημονεύματα του Συγγρού που τα έγραψε ο ίδιος και είχε πολλές πληροφορίες για την οικογένεια. Διάβασα όμως πολύ για τη Χίο, για τη σφαγή, για το νησί, για την ιδιοσυγκρασία των γυναικών της εποχής (οι χιώτισες της εποχής, ήταν χαρούμενες και τολμηρές γυναίκες και ασχολιόντουσαν με το εμπόριο). Μετά εψαξα το υλικό για κάθε τόπο που ζήσανε. Κωσταντινούπολη, Άνδρο, Σύρο, Ταιγανι στη Ρωσία. Μέσα από το έργο που έγραψε ο Σίμος Παπαναστασόπουλος η προσέγγιση έγινε πιό εύκολη γιατί είχα στα χέρια μου ένα πολύ ζωντανό κείμενο. Η εποχή είναι μακρινή όμως η ανθρώπινη χαρά και ο ανθρώπινος πόνος αιώνιος. Αυτά τελικά προσεγγίζεις σε διαφορετικό βέβαια αιώνα και σκηνικό χώρο.
- Που βρήκατε πληροφορίες σχετικές με το χαρακτήρα και τη ζωή της;
Τις πληροφορίες της ιδιοσυγκρασίας της τις αντλήσαμε κυρίως από τα απομνημονεύματα. Ο Συγγρός είχε μια πολύ στενή σχέση με τη μάνα του και την αναφέρει συχνά. Νομίζω ότι ο χαρακτήρας της προβάλλει ανάγλυφος πίσω από τις λέξεις του. Προσπαθήσαμε να βρούμε και άλλα στοιχεία στη βιβλιοθήκη Κοραή στη Χίο αλλά δεν υπήρχαν. Η σκόνη του χρόνου είχε καλύψει ακόμα και τις μορφές μια και δε βρήκαμε ούτε μια φωτογραφία.
Η φωτογραφία εξάλλου ήταν στα σπάργανα εκείνη την εποχή. Η οικογένεια Νομικού που ήταν και το πατρικό επίθετο της Νικολέτας καταγόταν από τη Κεφαλλονιά....
- Πόση μοναξιά υπάρχει σε έναν μεγάλο ρόλο ;
Υπάρχει μεγάλη μοναξιά και μεγάλη ελευθερία. Όλα έχουν ένα τίμημα.
- Έχετε τελειώσει το Εθνικό Θέατρο, και συνεργαστεί με σημαντικούς σκηνοθέτες του θεάτρου και του κινηματογράφου, όπως Κάρολο Κουν, Μιχάλη Κακογιάννη, Μίνο Βολανάκη, Νίκο Νικολαΐδη, Λεωνίδα Τριβιζά, Κώστα Μπάκα κ.α Ο καθένας από μόνος του είναι και μια σχολή. Πως σας επηρέασαν αυτές οι συνεργασίες;
Οι συνεργασίες με αυτούς τους μεγάλους σκηνοθέτες ήταν μια ατέλειωτη πηγή πλούτου. Ξέρεις είναι μεγάλη η διαφορά ενός λαμπρού θεατρικού μυαλού και ταλέντου από ένα πιό μέτριο. Άλλες οι απαιτήσεις. Πιστεύω πως και η σημερινή γενιά εκκολαπτεί ισχυρές θεατρικές μορφές και ήδη φαίνεται.
- Έχετε πει παλιότερα ότι στο θέατρο η σοβαρή δουλειά γίνεται με τον θεατή. Σας έχει τύχει να παίξετε σε "κακό" κοινό; Και πως το αντιμετωπίσατε;
Δεν υπάρχει κακό κοινό, υπάρχει κακή παράσταση. Αυτή είναι η γνώμη μου. Γι αυτό κάνουμε θέατρο, για να επικοινωνήσουμε με το θεατή. Για να δημιουργηθεί αυτή η μαγική σχέση που ο ηθοποιός μιλά μέσα από τα λόγια κάποιου άλλου για τα μύχια της δικής του ψυχής και της ψυχής του κόσμου και το κοινό αναζητά τα σημεία ταύτισης και κάθαρσης. Εσύ είσαι ο κορυφαίος του ενεργού σιωπηλού και σκεπτόμενου χορού που είναι το κοινό. Πρέπει να οδηγήσεις σωστά ώστε η επικοινωνία να είναι πλήρης και ο θεατής να φύγει γεμάτος από το θεατρικό χώρο.
- Ας πάμε τώρα στην Αμερική. Νέα ακόμη ηθοποιός εκεί, δεν έχετε κλείσει καλά καλά έξι μήνες και έχετε την πρώτη εξαιρετική κριτική από την Washington post Μείνατε εκεί 10 χρόνια και δουλέψατε στην Αγγλική γλώσσα σε πολλά θέατρα. Ποιες είναι οι διαφορές του Αμερικάνικου με το Ελληνικό θέατρο;
Η ισχυρή μου παιδεία στην Ελλάδα, ήταν ο λόγος επιβίωσης μου στο θέατρο στην Αμερική και φυσικά η καλή γνώση της γλώσσας και η ευρύτητά μου να κατανοώ γρήγορα τις συνθήκες που βρίσκομαι. Η Αμερική είναι μια χώρα άμεση, αποδέχεται γρήγορα αυτόν που κρίνει ότι είναι καλός γι αυτήν. Απαιτεί όμως σιδερένια πειθαρχία, επαγγελματισμό, ευγένεια και τυπικότητα στις σχέσεις, ταχύτητα και συνέπεια. Δεν παίζεις με το χρόνο είναι πολύτιμος. Υπουργείο πολιτισμού δεν υπάρχει. Δεν υπάρχουν δηλαδή κρατικά χρήματα για να κάνεις το όραμά σου. Υπάρχουν όμως χορηγοί, πολλοί και αυτοί θέλουν να ξέρουν ότι βάζουν τα λεφτά τους σε κάτι καλό.
Για μένα αυτές οι συνθήκες ήταν τέλειες. Μου αρέσει να δουλεύω πολύ, αγαπώ τους γρήγορους ρυθμούς, είμαι κλειστή, περιορίζομαι σε λίγους ανθρώπους που αγαπώ. Ήταν σαν να ξαναγεννήθηκα. Ένα τεράστιο δώρο τα χρόνια που έζησα στην Αμερική. Όταν πας σε μια άλλη χώρα το κοντέρ μηδενίζεται, είσαι ο κανένας και πρέπει όλα να τα κάνεις από την αρχή. Αυτό είναι κουραστικό. Θεωρώ ότι το Ελληνικό θέατρο είναι πολύ καλό το ξέρουμε εξάλλου. Οι συνθήκες όμως είναι διαφορετικές.
- Θα ξαναγυρίζατε τώρα ;
Βέβαια και θα γύριζα. Ο λόγος που δε γυρίζω είναι προβλήματα υγείας σε μέλη της οικογένειάς που πρέπει να προστατέψω εγώ. Και η ανθρώπινη ζωή είναι ότι πιο πολύτιμο για μένα. Πριν 5 μήνες με κάλεσαν να παίξω στον Ιούλιο Καίσαρα. Με έχουν καλέσει πολλές φορές. Δυστηχώς δε μπορώ. Μια χαρά όμως νοιώθω κι εδώ προσαρμόστηκα και πάλι. Έχουμε και πανέμορφη χώρα. Μεγαλώνοντας αυτό μετράει το κλιμα δηλαδή και όλα τα άλλα τα γνωστά καλά.
- Εδώ στην Ελλάδα ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας μετά την την παράσταση “Νικολέτα Νομικού-Συγγρού: Ο Ανδρέας μου” ;
Θα ήθελα να μιλήσουμε για τα μελλοντικά σχέδια λίγο αργότερα. Δε θέλω να κοινοποιήσω ακόμα. Όχι γιατί είναι κάτι κρυφό, αλλά γιατί είναι κάτι πολύ δύσκολο και θέλω μιλήσω με ωριμότητα γι αυτό.
- Και κάτι τελευταίο πριν κλείσουμε. Το θέατρο κινδυνεύει από την τηλεόραση;
Το θέατρο ποτέ δεν κινδύνεψε από τη τηλεόραση. Μετρήστε πόσα θέατρα έχουμε και πολλά κάνουν πολύ καλή δουλειά.
- Τι θα συμβουλεύατε τους νέους για να έρθουν στο θέατρο;
Να ενημερώνονται για να βλέπουν καλές παραστάσεις. Αν είσαι νέος και δεις άσχετες παραστάσεις απομακρύνεσαι από το θέατρο. Και το θέατρο είναι το όνειρο, η φαντασία, η φυγή, η γνώση, το γλέντι, η λύπη όλα γι'αυτό υπάρχει μετά τόσους αιώνες.
Σας ευχαριστούμε πολύ για την ζεστή κουβέντα μας και σας ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο Vault και ανανεώνουμε το ραντεβού μας στα επόμενα σχέδιά σας.