Της Μαρίας Μυστακίδου,
(mariamystakidou@gmail.com)
Τη συναντάμε παντού, κάθε μέρα. Υπάρχει σε – σχεδόν – κάθε δραστηριότητά μας, παρότι τις περισσότερες φορές....
δεν το αντιλαμβανόμαστε. Όπως ακριβώς συμβαίνει με όλα όσα θεωρούμε δεδομένα. Η τυπογραφία μετράει περί τους έξι αιώνες ζωής στην Ευρώπη. Και το εντυπωσιακότερο είναι πως η αρχή της εξέλιξής της χρονολογείται μόλις στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα!
δεν το αντιλαμβανόμαστε. Όπως ακριβώς συμβαίνει με όλα όσα θεωρούμε δεδομένα. Η τυπογραφία μετράει περί τους έξι αιώνες ζωής στην Ευρώπη. Και το εντυπωσιακότερο είναι πως η αρχή της εξέλιξής της χρονολογείται μόλις στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα!
Η μαγευτική ιστορία αυτής της σπουδαίας εφεύρεσης ξεδιπλώνεται μέσα από διαδραστικές ξεναγήσεις στο μοναδικό στην Ελλάδα Μουσείο Τυπογραφίας, που βρίσκεται στα Χανιά της Κρήτης.
Ένα μουσείο αλλιώτικο
Είναι ένα μουσείο που «μυρίζει» μελάνι και χαρτί και δεν μοιάζει καθόλου «συμβατικό». Εδώ μικροί και μεγάλοι επισκέπτες καλούνται να συμμετέχουν στις ξεναγήσεις, να αγγίξουν τα εκθέματα και να γίνουν για λίγο... τυπογράφοι, αφού «λερώνονται» με μελάνια και τυπώνουν σε αυθεντικά μηχανήματα του 19ου αιώνα!
Κάθε βήμα στο Μουσείο είναι ένα βήμα στην ιστορία της τυπογραφίας. Περίτεχνα μαντεμένια τυπογραφικά πιεστήρια, αυτόματα τυπογραφικά πιεστήρια των αρχών του 20ού αιώνα, η... ναυαρχίδα των αλλαγών όσον αφορά το τύπωμα, μια original Heildelberg, πάγκοι στοιχειοθεσίας για «στήσιμο» της σελίδας στο χέρι, λινοτυπικές μηχανές – με αποκορύφωμα μια Linotype με τετραπλό μαγκαζίνο, μηχάνημα μονοτυπίας και κάθε τεχνική που σχετίζεται με την τυπογραφία: λιθογραφία, βιβλιοδεσία, ξυλογραφία, χαλκογραφία, offset, βιομηχανική παραγωγή χαρτιού...
Εκτός από τα βαριά μηχανήματα, στο μουσείο φιλοξενούνται και μόνιμες εκθέσεις: μια μοναδικής έμπνευσης εικαστική έκθεση της «ιστορίας της γραφής», την οποία δημιούργησε ο τυπογράφος και καλλιτέχνης Αντώνης Παπαντωνόπουλος και είχε πρωτοπαρουσιαστεί το 2006 στην Πάτρα, όταν ήταν πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης, και μια ιδιαίτερη έκθεση με σπάνιες εκδόσεις, οι περισσότερες δωρεά Χανιώτη, από παλιά ενετική οικογένεια, του Κώστα Τζωρτζάκη. Σε αυτήν ο επισκέπτης βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από βιβλία που τυπώθηκαν μερικά μόνο χρόνια μετά τη Βίβλο του Γουτεμβέργιου!
Εμπνευστής και δημιουργός του Μουσείου Τυπογραφίας – διότι πάντα πίσω από κάθε έξυπνη ιδέα υπάρχουν λαμπεροί άνθρωποι με πείσμα, ενέργεια και φαντασία – είναι ο Γιάννης Γαρεδάκης, που μαζί με τη γυναίκα του Ελένη οραματίστηκαν και με προσωπικό μόχθο και αγώνα κατάφεραν τελικά να φτιάξουν τον μοναδικό αυτόν χώρο, ο οποίος τα τελευταία χρόνια λειτουργεί και ως πολυχώρος πολιτισμού.
Χώρος πολιτισμού και νεωτερικών δράσεων
Από το 2012 το Μουσείο είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Μουσείων Τυπογραφίας ΑΕΡΜ (Association of European Printing Museums), ενώ φέτος είχε την τιμητική υποψηφιότητα για το σπουδαίο βραβείο Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς 2016 (European Museum of the Year Award - EMYA 2016) που απονέμεται από το Φόρουμ των Ευρωπαϊκών Μουσείων (European Museum Forum - EMF) και τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Το Μουσείο Τυπογραφίας δεν σταματά τις καινοτομίες και τις δράσεις εδώ. Τα τελευταία χρόνια είναι εστία πολιτιστικής έκφρασης, δρώμενων, μουσικών παραστάσεων, θεατρικών παραστάσεων, ομιλιών, διαλέξεων, παρουσιάσεων βιβλίων ενώ διοργανώνει κάθε χρόνο έναν διεθνή διαγωνισμό αφίσας!
Η Μάρω Θεοδωράκη, ο Κώστας Λειβαδάς, ο Νίκος Αλεξίου, ο Λουδοβίκος των Ανωγείων, η Μάνια Παπαδημητρίου, ο Τάκης Χρυσικάκος, η Μαρινέλλα Βλαχάκη είναι μερικά μόνο από τα ονόματα που έχουν περάσει από το φιλόξενο αμφιθέατρο του Μουσείου.
Για μια εικονική περιήγηση στο Μουσείο, αλλά και ενημέρωση για τις εκδηλώσεις και τον διαγωνισμό αφίσας πληκτρολογήστε: www.typography-museum.gr .
