Μία από τις σημαντικότερες διακρίσεις για τα μουσεία της Ευρώπης διεκδικεί το μοναδικό στην Ελλάδα Μουσείο Τυπογραφίας στα Χανιά. Πρόκειται για.... τον τίτλο “Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς 2016”, European Museum of the Year Award (EMYA) που απονέμεται από το Φόρουμ των Ευρωπαϊκών Μουσείων (European Museum Forum - EMF) και τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Από μόνη της, η ίδια η υποψηφιότητα συνιστά μία μεγάλη διάκριση και τιμή για το Μουσείο Τυπογραφίας, καθώς τον τίτλο διεκδικούν μουσεία από όλη την Ευρώπη που συμμετείχαν στο διαγωνισμό και τα οποία πληρούν τα υψηλά και αυστηρά πρότυπα της κριτικής επιτροπής.
Η διαδικασία ξεκινάει με την συγκρότηση του φακέλου της υποψηφιότητας και την αποστολή του στο EMF. Στη συνέχεια κριτής του Φόρουμ επισκέπτεται το μουσείο, ξεναγείται στους χώρους του και έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει κατά πόσο πληρούνται οι αυστηρές προδιαγραφές της υποψηφιότητας.
Εφόσον ένα μουσείο προταθεί από τον κριτή του για το μεγάλο βραβείο, ένας ακόμα κριτής επισκέπτεται ανώνυμα το μουσείο για να βιώσει την εμπειρία του απλού επισκέπτη.
Φέτος, η τελευταία πράξη της αξιολόγησης “παίχτηκε” στο Ζάγκρεμπ, όπου συνεδρίασε η κριτική επιτροπή, ενώ πρόσφατα αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του EMF η λίστα με τις υποψηφιότητες στην οποία συμπεριλαμβάνεται ένα ακόμα μουσείο από την Ελλάδα, το αρχαιολογικό μουσείο της Τεγαίας.
Η τελετή απονομής των βραβείων του διαγωνισμού θα πραγματοποιηθεί 6 - 9 Απριλίου 2016 στην Tolosa και το San Sebastian της Ισπανίας, σε μία μεγάλη γιορτή όπου τα μουσεία θα έχουν τη δυνατότητα να παρουσιάσουν την υποψηφιότητά τους.
Το βραβείο απονέμεται από το 1977 σε μουσεία που άνοιξαν πρόσφατα ή σε μουσεία με πρόσφατα ανακαινισμένες εκθέσεις. Η κριτική επιτροπή ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τη φαντασία, την παρουσίαση, τον εξοπλισμό, τη χρηματοδότηση, την κοινωνική ευθύνη, το εκπαιδευτικό έργο, το μάρκετινγκ και τη διαχείριση. Το βραβευμένο μουσείο εκθέτει για ένα έτος το γλυπτό του Χένρυ Μουρ «Το αβγό».
Για το 2015 νικητής του βραβείου ήταν το Rijksmuseum (το Εθνικό Μουσείο της Ολλανδίας) στο Αμστερνταμ ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η μοναδική φορά που η Ελλάδα κατόρθωσε να κερδίσει τον τίτλο του Ευρωπαϊκού Μουσείου της Χρονιάς ήταν το 1981 με το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα στο Ναύπλιο.
Ένα μουσείο αλλιώτικο
Το μοναδικό στην Ελλάδα, Μουσείο Τυπογραφίας, βρίσκεται στα Χανιά, στην Κρήτη και πρόκειται για μια ιδιωτική πρωτοβουλία, που φέτος “κλείνει” 11 χρόνια λειτουργίας. Αποτελεί όραμα και έργο ζωής ενός πολύ ιδιαίτερου ανθρώπου -και της γυναίκας του- του Γιάννη και της Ελένης Γαρεδάκη.
Το Μουσείο μέσα από τις διαδραστικές ξεναγήσεις “αφηγείται” πως ξεκίνησε και πως εξελίχθηκε ανά τους αιώνες η σπουδαιότερη – ίσως- εφεύρεση του ανθρώπου, η Τυπογραφία.
Από το ξύλινο τυπογραφικό πιεστήριο του Γουτεμβέργιου στην αυτόματη “Χαϊδελβέργη” του 20ου αιώνα και από την στοιχειοθεσία με το χέρι στην λινοτυπική και μονοτυπική μηχανή -κατά τη διάρκεια της ξενάγησης- φτάνουμε μέχρι τις μέρες μας για να ανακαλύψουμε ένα ξεχασμένο αυτονόητο: τον κόπο και την ανθρώπινη ευφυΐα που βρίσκονται πίσω από κάθε τυπωμένο κείμενο.
Χώρος πολιτισμού και νεωτερικών δράσεων
Το Μουσείο Τυπογραφίας όμως δεν είναι ένα ...κλασικό μουσείο. Εκτός από τη συμμετοχή των επισκεπτών στην ξενάγηση (εκτός των άλλων οι επισκέπτες έχουν την δυνατότητα να τυπώσουν σε αυθεντικά τυπογραφικά πιεστήρια του 19ου αιώνα!) το Μουσείο αποτελεί, τα τελευταία χρόνια, εστία πολιτιστικής έκφρασης, δρώμενων, μουσικών παραστάσεων, θεατρικών παραστάσεων, ομιλιών, διαλέξεων, παρουσιάσεων βιβλίων, και διοργανώνει κάθε χρόνο έναν διεθνή διαγωνισμό αφίσας!
Η Μάρω Θεοδωράκη, ο Κώστας Λειβαδάς, ο Νίκος Αλεξίου, ο Λουδοβίκος των Ανωγείων, ο Νίκος Αλεξίου, η Μάνια Παπαδημητρίου, ο Τάκης Χρυσικάκος, η Μαρινέλλα Βλαχάκη είναι μερικά μόνο από τα ονόματα που έχουν περάσει από το φιλόξενο αμφιθέατρο του Μουσείου.
Μέσα σε καιρούς σκληρής κρίσης, και με τον πολιτισμό και την παιδεία να πληττονται πρώτα από την οικονομική αιμορραγία της χώρας, το Μουσείο Τυπογραφίας προσπαθεί -και μέχρι σήμερα καταφέρνει- να παραμένει “ζωντανό” και να εξελίσσεται συνεχώς, όπως ακριβώς η Τέχνη που παρουσιάζει, η Τυπογραφία.
Για μια εικονική περιήγηση στο Μουσείο, αλλά και ενημέρωση για τις εκδηλώσεις πληκτρολογήστε: www.typography-museum.gr .
