Το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών παρουσιάζει την Παρασκευή 8 Μαΐου 2015 στον επιβλητικό του χώρο στην οδό Πατησίων 47 την μεγάλη ατομική έκθεση φωτογραφίας της εικαστικού Ελένης Λύρα, σε επιμέλεια... Μαρίας Μαραγκού.
Υπό τον χαρακτηριστικό τίτλο "Οι αμνοί των αγγέλων" οι ψηφιακές "τοιχογραφίες" της Ελένης Λύρα, παρουσιάζουν στον σύγχρονο θεατή έναν κόσμο ατμοσφαιρικό και μεταφυσικό, εξόχως εξομολογητικό και αφηγηματικό, θεατρικό, σκληρό, ενίοτε βίαιο. Έναν κόσμο που δανείζεται από τον μύθο και την παράδοση, ντύνεται τα ρούχα της ανατολικής τέχνης και της βυζαντινής εικονογραφίας, πηγάζει από την συλλογική μνήμη ανοίκειων εικόνων κι έτσι όπως εκτίθεται γίνεται δημόσιος, βαθιά κοινωνικός και επίκαιρος - ιδιαίτερα στις μέρες μας, που βλέπουμε καθημερινά άψυχα κορμιά να ξεβράζονται από τα κύματα της θάλασσας.
Η εικονογραφία της φωτοψηφιακής ζωγραφικής της Λύρα, αρθρώνεται στη συγκεκριμένη έκθεση γύρω από δύο θεματικούς πυρήνες, την "Αγορά", σειρά την οποία δουλεύει ήδη από το 2001, και τις "Πιετά" (2004) τις οποίες εξελίσσει μέχρι σήμερα με έργα που θα εκτεθούν για πρώτη φορά στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο της Αθήνας. Συνολικά θα εκτεθούν 17 έργα.
Πρόκειται για μια διαφορετική αλλά ταυτόχρονα πολύ συγγενική προσέγγιση του ίδιου θέματος: του προαιώνιου ανθρώπινου δράματος. Η Λύρα στον εικονολατρικό της κόσμο επιχειρεί να το αφηγηθεί χρησιμοποιώντας εμμονικά το ανθρώπινο σώμα σε απρόβλεπτα αλλά και τόσο οικεία περιβάλλοντα. Τα έργα της είναι ψηφιακά επεξεργασμένες φωτογραφίες, τυπωμένες σε χαρτί και ύφασμα, που δημιουργούν καθώς εκτίθενται ένα μοναδικό εικαστικό περιβάλλον, "ένα digital fresco", στον ισόγειο και υπόγειο χώρο του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου.
"Η Ελένη Λύρα γνωρίζει τη ζωγραφική, αισθάνεται τη γλυπτική, διαθέτει ισχυρή πολιτισμική μνήμη, παρατηρεί τον κόσμο της ιστορίας και των Μουσείων και ζει στην κοινωνία του διαδικτυακού τόπου, στον οποίο μετέχει και η ανθρώπινη κρεατομηχανή", γράφει η επιμελήτρια της έκθεσης και Διευθύντρια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης, Μαρία Μαραγκού.
"Ο θεατής, σε μια πρώτη ανάγνωση, χαίρεται την αναγνώριση των μορφών, θυμάται έντονα τις αρχαίες ελληνικές πτυχώσεις των αγαλμάτων, την Αναγέννηση, τον Λεονάρντο, τον Χαλεπά. Σε μια δεύτερη ανάγνωση, πιθανώς να εισέλθει η μνήμη, της αναγνώρισης των εικόνων του πολέμου στο Γκόγια, τα διαλυμένα σώματα του μαχών, τα πρόσωπα του φρενοκομείου, το στρατόπεδο του Άουσβιτς... Στο έργο της Ελένης Λύρα, υπάρχει η παράδοση της μεγάλης ζωγραφικής και η παράδοση της ζωντανής τέχνης, του performance που παγώνει για να περάσει στο επέκεινα των ηρώων. Τα παιδιά που χρησιμοποιεί, παραμένουν οι κώδικες μιας αθωότητας. Το ύφασμα πάλι, με τις άπειρες πτυχές, κορυφώνει το δράμα".
"Η καλλίτεχνις, μιλά για το ζήτημα που διατρέχει την σύγχρονη αγορά. Παγκοσμιοποιημένη και ανελέητη. Εισβάλει καθημερινά στα σπίτια των ανθρώπων όταν εκείνοι δεν μπορούν να συγκεντρωθούν στα πεδία όπου εξασκεί την εξουσία. Σε κοινή θέα, σφαγιασμένα σώματα βασιλισσών και όχλου, στις πινακοθήκες του 16ου και του 17ου αιώνα, στρατιώτες και επαναστάτες στα πεδία του 19ου αιώνα, σοροί σωμάτων φυλετικά κατώτερων στον 20ο αιώνα, ηγέτες απαγχονισμένοι, παιδιά δίχως πνοή, στην δική μας τρίτη χιλιετία. Η ιδέα του αριστουργήματος στην τέχνη, η ιδέα της αισθητικής απόλαυσης στην τέχνη, ασφαλώς κρύβει το ανοίκειο. Η Λύρα το σκεπάζει ποιητικά, ομνύοντας, στην σκιά του αριστουργήματος το οποίο, πάντα θα διεκδικεί ο καλλιτέχνης" καταλήγει η Μαρία Μαραγκού.
Η έκθεση διοργανώνεται σε συνεργασία με το φετινό 15ο Athens Photo Festival, ένα από τα κορυφαία διεθνή φεστιβάλ φωτογραφίας της νοτιοανατολικής Ευρώπης, το οποίο θα πραγματοποιηθεί τον προσεχή Ιούνιο και Ιούλιο στην Αθήνα.
Την έκθεση θα συνοδεύσει δίγλωσσος κατάλογος (ιταλικά / ελληνικά), αφιερωμένος στο έργο της Ελένης Λύρα, διανθισμένος με κείμενα γνωστών τεχνοκριτικών.
Το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας, Πατησίων 47, απέναντι από το Πολυτεχνείο και το Αρχαιολογικό Μουσείο. Πρόκειται για ένα κομψό νεοκλασικό κτίριο, ένα από τα πιο σημαντικά κτίρια της Αθήνας, που χρονολογείται από τα τέλη του 19ου αιώνα. Το Ινστιτούτο διαθέτει ένα Auditorium εκδηλώσεων, αίθουσα συναυλιών, αίθουσα εκθέσεων, Βιβλιοθήκη, καθώς και διάφορες αίθουσες για τη διδασκαλία της ιταλικής γλώσσας.
