Οι ανασκαφές φέρνουν στο φως υπερμεγέθη κτίσματα ανέλπιστης ιστορικής αξίας αφήνοντας άφωνους τους αρχαιολόγους...
Σύμφωνα με δηλώσεις του Μιχάλη Λεφαντζή, αρχιτέκτονα της Α΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων: «Είμαστε στη μέση της ανασκαφής. Κάθε χωμάτινο επίπεδο, κάθε 20 εκατοστά, φέρνει και νέα δεδομένα. Ξέρουμε περίπου το πλαίσιο και τα γενικά στοιχεία. Πληροφορίες θα δοθούν μόλις ολοκληρωθεί η α΄φάση της ανασκαφής που θα γίνει σε λίγες μέρες»
Με «χειρουργικές» κινήσεις οι αρχαιολόγοι χρησιμοποίησαν μικροκάμερα για να «δούν» στο εσωτερικό του τύμβου, καθώς δύο τοίχοι τους χωρίζουν από την είσοδο σε αυτόν.
Σύμφωνα με την κ. Περιστέρη, επικεφαλής της ΚΗ” Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων με έδρα τις Σέρρες, κοίταξε με τη μικροκάμερα απο μία εσοχή μικρής διαμέτρου που βρίσκεται στα δεξιά τις εισόδου και διέκρινε κάποιες όψεις από ένα μεγαλοπρεπές δωμάτιο που δικαιολογεί τον ενθουσιασμό για την ανασκαφή.
Ωστόσο, υπάρχουν επιχωματώσεις και μόνο η ολοκλήρωση της ανασκαφής θα μπορέσει να οδηγήσει σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με το ποιος ήταν ο «ιδιοκτήτης» του τύμβου, ο οποίος χρονολογείται από την εποχή της βασιλείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Το ζήτημα στο οποίο διαφωνούν οι αρχαιολόγοι είναι εάν ο τύμβος έχει συληθεί ή όχι. Ορισμένοι επιμένουν ότι οι ενδείξεις δείχνουν ότι δεν έχει υποστεί σύληση, ενώ άλλοι ισχυρίζονται ότι έχει συλληθεί από τυμβωρύχους, πιθανότατα κατά τα ρωμαϊκά χρόνια.
Με την ψηφιακή σάρωση του 2013 ανακαλύφθηκε ότι ο περίβολος του τύμβου ήταν ένας ακριβής κύκλος και πως το μνημείο αποτελεί ενιαίο σύνολο με το Λιοντάρι της Αμφίπολης, που βρίσκεται πέντε χιλιόμετρα από τον τύμβο, κοντά στον Ποταμό Στρυμόνα, όπου μεταφέρθηκε περίπου 400 χρόνια από την ανέγερσή του από τους Ρωμαίους για την κατασκευή φράγματος.
Αποκαλύφθηκαν 15 σκαλιά και δύο Σφίγγες, καθώς και μικρό ψηφιδωτό δάπεδο που οδηγεί στην είσοδο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Σφίγγες, βάρους 1,5 τόνου η κάθε μία, εμποδίζουν την είσοδο στον τύμβο.
Εκεί υπάρχει μεγάλος όγκος χώματος και παρεμβάλλονται δύο τοίχοι με απόσταση 6-7 μέτρων μεταξύ τους.
Το μυστήριο της Αμφίπολης
Οι αρχαιλόγοι είναι βέβαιοι ότι βρίσκονται μπροστά σε μία πολύ σημαντική ανακάλυψη. Οι θεωρίες για τον «ιδιοκτήτη» του τύμβου πολλές και καθώς η ανασκαφή προχωρά αναμένεται να λυθούν οι απορίες.
Πολλοί θεωρούν ότι πιθανώς ο τάφος να ανήκε στον ναύαρχο Νέαρχο, ο οποίος είχε ξεκινήσει από την Αμφίπολη -αφετερία της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου- το 334 π.Χ. Οι αρχαιολόγοι δεν αποκλείουν ο τάφος να ανήκει στη Ρωξάνη και στον γιο της Αλέξανδρο τον Δ’, οι οποίοι δολοφονήθηκαν από τον Κάσσανδρο το 311 π.Χ. έχοντας πρώτα εξοριστεί στην Αμφίπολη. Άλλοι εκτιμούν ότι μία τέτοια μεγαλοπρεπής κατασκευή θα ήταν παράξενη επιλογή.
Αν και οι πιθανότητες να έχει ταφεί στον τύμβο ο Μέγας Αλέξανδρος θεωρούνται μικρές -καθώς ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι ετάφη στην Αίγυπτο-, ορισμένοι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι μπορεί να πρόκειται για κενοτάφιο προς τιμήν του, μέσα στο οποίο μπορεί να έχουν ταφεί μέλη της οικογένειάς του. Βέβαια, κάποιοι ιστορικοί δεν αποκλείουν η σορός του μεγάλου στρατηλάτη να μεταφέρθηκε κρυφά στη Μακεδονία, όπου πραγματοποιήθηκε η ταφή του.
Άλλοι, πάλι, προτάσσουν ως θεωρία ο τύμβος να ανήκει στη μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, την Ολυμπιάδα που τα τελευταία χρόνια της ζωής της είχε εξοριστεί στην Αμφίπολη.