Πώς επανενεργοποιείς ένα ιστορικό κτίριο που έχει πέσει σε αχρηστία και τι κάνεις βλέποντας την καρδιά της πόλης να εγκαταλείπεται; Αναζητώντας τα «Ίχνη εμπορίου» του χθες αλλά και του αύριο, από τις 9/5...
νέοι δημιουργοί, καλλιτέχνες και αρχιτέκτονες μας προσκαλούν να ξαναζωντανέψουμε την παροπλισμένη Στοά Εμπόρων μέσα από συμμετοχικά εργαστήρια που θα κορυφωθούν με μια έκθεση.
Oύτε θυμάμαι πόσο καιρό είχα να τη διασχίσω. Βρόμικη και άδεια από χρήσεις, η Στοά Εμπόρων στο Σύνταγμα περνούσε από το βλέμμα μου... ξώφαλτσα όποτε τρύπωνα για πίτες στο αιωνόβιο Άριστον στη μια της άκρη.
Τις τελευταίες ημέρες όμως κάτι έχει αλλάξει στο παλιακό, σχεδόν κρυφό πέρασμα που συνδέει τη Βουλής με τη Λέκκα. Τα λευκά μάρμαρα με τα γεωμετρικά μοτίβα κάπως καθαρίστηκαν, κόσμος μπαινοβγαίνει στα ανενεργά καταστήματα, η φωτεινή επιγραφή «Καλλυντικά - Παιχνίδια» στο πάλαι ποτέ κατάστημα Εισαγωγαί-Εξαγωγαί της οικογένειας Παππά φωταγωγήθηκε, ενώ απέναντι η είσοδος στο πρώην Ταμείο Εμπόρων, που την πέτυχα ανοιχτή, λες και περιμένει τους ασφαλισμένους να ανηφορίσουν το αρ ντεκό κλιμακοστάσιο.
«Τα “Ίχνη εμπορίου” είναι μια πρωτοβουλία για την ενεργοποίηση της στοάς και των καταστημάτων της, που παραμένει κενή από εμπορικές χρήσεις για πάνω από 20 χρόνια», μου διευκρίνισαν οι πρωτεργάτες του εγχειρήματος Χάρης Μπίσκος και Μάρθα Γιαννακοπούλου. Αρχιτέκτονες, με δραστηριότητα στον αστικό σχεδιασμό και στις καλλιτεχνικές συνεργίες, αναρωτιούνταν πώς μπορεί να αναζωογονηθεί το τεράστιο κτιριακό απόθεμα του κέντρου, που από την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων κιόλας άρχισε να εγκαταλείπεται. Δεν είναι άλλωστε τυχαίος ο χώρος που επέλεξαν γι’ αυτήν τη δράση. Χτισμένος στα 1949 από δύο σημαντικούς αρχιτέκτονες, τους Λεωνίδα Μπόνη και Εμμανουήλ Λαζαρίδη, λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος μεταξύ μιας περιοχής με χαρακτηριστικά μεγάλης κλίμακας (π.χ. Πλατεία Συντάγματος, Σταδίου ) και μιας άλλης με μεγάλη πυκνότητα από μικρομεσαίες εμπορικές δραστηριότητες, παραγωγούς κι εναλλασσόμενες δημιουργικές δράσεις. «Είναι ένα σύμβολο της πόλης και του εμπορίου, το οποίο σιγά σιγά χάνεται και λόγω της κρίσης και λόγω της μετάλλαξης της οικονομίας αλλά και γιατί πρόκειται για ένα δημόσιο κτίριο που αφέθηκε να παρακμάσει».
Το Ταμείο Εμπόρων, στο οποίο ανήκει, έχει μεταφερθεί από το 2006, ενώ τα καταστήματα στο ισόγειο είχαν παραχωρήσει τη θέση τους σε γραφεία του ταμείου εδώ και μια εικοσαετία. «Μας ενδιαφέρει να δημιουργήσουμε μια πλατφόρμα συλλογικότητας, ένα διάφανο εργαστήριο ανοιχτό στο κοινό. Να έρθουν νέες ομάδες που αγαπούν την πόλη, να πειραματιστούν πάνω στην ιδέα του παλιού εμπορίου και να την επανερμηνεύσουν κατασκευάζοντας, μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες κι εργαλεία, μια διαδραστική πρόταση για ένα νέο κατάστημα, μια νέα χρήση». Κόντρα στις απαισιόδοξες προβλέψεις τους, μέσα σε ένα μήνα συγκεντρώθηκαν εξήντα συμμετοχές.
Για τέσσερις εβδομάδες (9/5-5/6 ) λοιπόν οι δώδεκα ομάδες που θα λάβουν μέρος θα «χτίσουν» μαζί με το κοινό, μέσα από εργαστήρια, τα έργα που κατόπιν θα εκτίθενται στα καταστήματα μέχρι τις 15/6. Ο διάδρομος της στοάς θα φωτιστεί από παλιές φωτεινές επιγραφές που το κοινό θα μεταποιήσει με τους Beforelight, ενώ οι Opero θα δώσουν τη δική τους νότα με μια performance. Στο παλιό πρακτορείο λαχείων θα μας κάνουν το φωτογραφικό πορτρέτο, θα δημιουργήσουμε μια πλεκτή εγκατάσταση και θα «παίξουμε» με παλιά μοτίβα που έχουν αποτυπωθεί διαχρονικά σε επιφάνειες της πόλης, ενώ στο υφασματάδικο η Αρχιτεκτονική Χωρίς Σύνορα θα μας προσκαλέσει να φτιάξουμε μια αφαιρετική μακέτα της πρωτεύουσας με υφάσματα, αφού ερευνήσουμε την ιστορία του εμπορίου υφασμάτων σε μια βόλτα.
Στην απέναντι πλευρά της στοάς, στο παλιό Πρακτορείο Σιγαρέτων, φοιτητές του ΕΜΠ «σκηνοθετούν» μια διαδραστική εγκατάσταση, στο μικροσκοπικό κατάστημα Αφοί Παππά η δράση «Πόλη Ζοφερή» θα μας εμπλέξει σε ένα detective story με αφετηρία ένα αντικείμενο ή στοιχεία του χώρου, ενώ στην επόμενη πόρτα το Playroom θα βάλει στο παιχνίδι και τους μικρούς επισκέπτες. Κομβικό σημείο το κεντρικό κατάστημα, απέναντι από την είσοδο του ταμείου, όπου θα μπορούμε να ξεφυλλίσουμε βιβλία σχετικά με την αρχιτεκτονική, την τέχνη και την πόλη, να σερφάρουμε δωρεάν στο Διαδίκτυο και να αναζητήσουμε το πρόγραμμα δράσεων προσκεκλημένων ομάδων όπως οι Άστυ (που θα οργανώσουν περιπάτους για την ιστορία του εμπορίου ) ή ο Tint (που θα μας μυήσει στις τεχνικές της πολιτικής αφίσας και μεταξοτυπίας ). «Τα “Ίχνη εμπορίου” απευθύνονται σε όλους, σε μικρά παιδιά αλλά και σε μεγαλύτερους ανθρώπους, που είχαν μνήμες από αυτήν τη στοά και συγκινούνται βλέποντάς τη να επαναλειτουργεί. Θα θέλαμε να βγουν από εδώ με χαρά, με νέες ιδέες, πίστη στον εαυτό τους και όρεξη να πάρουν πρωτοβουλίες για την πόλη τους».
athinorama.gr
