Η εκπληκτική ερμηνεία της Ζιλιέτ Μπινός στο επίκεντρο μιας εξίσου ενδιαφέρουσας ταινίας κάνει τη διαφορά αυτή την εβδομάδα, ενώ για τους σινεφίλ υπάρχουν και δύο επανεκδόσεις...
Ακης Καπράνος
«Καμίλ Κλοντέλ 1915»: Να πούμε δυο πράγματα εξαρχής. Πρώτον: Με την κάμερα να την πλησιάζει τόσο κοντά ώστε να αισθανόμαστε ακόμα και την ανάσα της, η Ζιλιέτ Μπινός δεν έχει υπάρξει ποτέ καλύτερη απ' ό,τι εδώ. Οχι μόνο αυτό, αλλά κάνει όλες τις προηγούμενες ερμηνείες της να φαντάζουν ερασιτεχνικές απόπειρες πρωτοετούς ενζενί. Δεύτερον: Η θέαση αυτού του νέου φιλμ του ιδιοφυούς Μπρουνό Ντιμόν δεν είναι εύκολη υπόθεση - κάθε άλλο. Το ξαναπιάνω από την αφετηρία.
Γεννημένη το 1864 στη Νότια Γαλλία, η γλύπτρια Καμίλ Κλοντέλ ξεκινά ως μαθήτρια του Ροντέν για να γίνει στη συνέχεια ερωμένη και μούσα του. Μετά τον θάνατο του πατέρα της και έχοντας περάσει τα τελευταία 10 χρόνια απομονωμένη στο στούντιό της στο Παρίσι, εισάγεται ύστερα από εντολή της οικογένειάς της πρώτα σε ψυχιατρικό ίδρυμα και έπειτα στο άσυλο του Μοντβέργκ, όπου θα περάσει τα τελευταία 29 χρόνια της ζωής της. Προσωπικότητα θρυλική, μια στεντόρεια φωνή που έμελλε να σβήσει με τον πιο άδικο τρόπο έτσι όπως ακουγόταν σαν φάλτσα νότα σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία. Τα δε θεατρικά και κινηματογραφικά έργα που έχουν εμπνευστεί από τη ζωή της, υπεράριθμα.
Τι καινούργιο φέρνει εδώ ο Ντιμόν; Δύο είναι τα σημεία όπου μεγαλουργεί η έμπνευσή του. Πρώτον, καταπιάνεται αποκλειστικά με τα χρόνια του εγκλεισμού της. Εικονογραφεί δηλαδή τον μαρασμό μιας ευαίσθητης καλλιτέχνιδος αλλά και ενός σπουδαίου μυαλού. Δεύτερον, τοποθετεί την Μπινός πλάι σε πραγματικούς ασθενείς. Διαβάσατε σωστά: οι τρόφιμοι του ψυχιατρικού ιδρύματος που εμφανίζονται στο φιλμ είναι όντως άτομα που πάσχουν από σοβαρές ψυχικές ασθένειες (στα γυρίσματα συμμετείχαν και οι νοσηλεύτριες, ώστε να υπάρχει μια κάποια ασφάλεια για όλους). Ο δυσβάστακτος ρεαλισμός του δεύτερου μέρους δηλαδή ενισχύει τη βιωματική εγγραφή του πρώτου. Ειλικρινά, ανατριχιάζω και μόνο που γράφω αυτές τις γραμμές.
Γιατί οι συγκρούσεις της ηρωίδας με το καθ' όλα εχθρικό απέναντί της περιβάλλον, περιβάλλον που χωρίζεται σε δυο «εχθρούς», την κοινωνία (όπως αυτή «εκφράζεται» διά του ιδρύματος) και την οικογένεια (οι συγκλονιστικές αναμετρήσεις με τον αδελφό της), μετατρέπουν τη σιωπηλά σπαρακτική Καμίλ Κλοντέλ σε μια πραγματική αγία που με τον δικό της άδικο χαμό επικυρώνει τη δική μας πίστη στον άνθρωπο.
