Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς.
Το πέρασμα από τον 19ο στον 20ό αιώνα υπήρξε καθοριστικό για την τύχη των λαϊκών θεάτρων, δεδομένων των αντιδράσεων που σημειώνονταν για την ποιότητα των θεαμάτων που προσέφεραν. Είναι η εποχή των μεγάλων ...αλλαγών, με σημαντικότερη την ανατολή του νέου μεγάλου αστέρα των θεαμάτων του κινηματογράφου.
Ωστόσο, το είδος ακμάζει στα τέλη του 19ου αιώνα, αφού, σύμφωνα με μια πρόχειρη στατιστική, περίπου έξι χιλιάδες άνθρωποι σύχναζαν κάθε βράδυ στα λαϊκά θέατρα των Αθηνών, ενώ ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός παρακολουθούσε από τις χαραμάδες των σανίδων ή ακόμη από τα δένδρα των οδών, συνήθης διασκέδαση του παιδόκοσμου των φτωχοσυνοικιών.
Στα τρία θεατράκια του Θησείου σύχναζαν κάθε βράδυ δύο χιλιάδες άνθρωποι, πεντακόσιοι στο «Έντεμ», το οποίο στην αρχή βρισκόταν κοντά στην Πύλη του Αδριανού, χίλιοι στα Πευκάκια, χίλιοι στις μαριονέτες «παρα τον Άγιον Διονύσιον», πεντακόσιοι παρακολουθούσαν τον μπερντέ του Καραγκιόζη κοντά στη Γέφυρα του Σταδίου –όπου και ο περίφημος καραγκιοζοπαίχτης Αντώνιος Μόλλας– και περίπου πεντακόσιοι τον Φασουλή των Πατησίων. Εκεί, απολάμβαναν κάθε βράδυ «ευφυείς κωμωδίας, δράματα ηθικά, παντομίμας υποφερτής λογικής και εκτελέσεως, μαριονέττες τέλος πάντων που να κάμουν τον άνθρωπον να γελά… ο εργάτης, ο άνθρωπος του λαού, η εργάτις, όλος ο μικρόκοσμος εις του οποίου τα βαλάντια είναι απρόσιτοι οι μεγάλοι ηθοποιοί και οι μεγάλοι αοιδοί και οι μεγάλοι τεχνίται με τριάκοντα λεπτά η το πολύ με πεντήκοντα». Ως προς τα προγράμματα των λαϊκών θιάσων «Ο Ροβέρτος Διάβολος είνε εις όλα τα ρεπερτουάρ ανεξαιρέτως. Έπονται κάτι άλλαι παντομίμαι εις τας οποίας φονεύονται ή δηλητηριάζονται άπαντα τα επί σκηνής πρόσωπα. Και αυτά αποτελούν το σοβαρόν μέρος της παραστάσεως. Το φαιδρόν μέρος, το ανακουφιστικόν της ψυχής του θεατού αποτελούν αι κωμωδίαι, ξύλο δηλαδή αλύπητο πανταχού της σκηνής, και τα άσματα παρά διακεκριμένων Γαλλίδων αοιδών».
mikros-romios.gr
