Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ
Συναγερμός χτύπησε στις τάξεις των χειμαζόμενων ηθοποιών (κλάδος με ανεργία άνω του 95%), οι οποίοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, «επιβίωναν» έως σήμερα είτε υποπληρωμένοι είτε απλήρωτοι. Από εδώ και στο εξής όμως, μετά την κατάργηση της σύμβασης ΠΕΕΘ-ΣΕΗ, το ωρομίσθιό τους κατρακυλά στα 3,52 ευρώ, ενώ νομιμοποιούνται...
και οι απλήρωτες πρόβες.
Τα ένσημα αυτομάτως γίνονται ακριβοθώρητα.
Πολλοί ηθοποιοί, ακόμη και βετεράνοι πρωταγωνιστές πριν απ' τη σύνταξη, εργάζονται μόνο τα Δευτερότριτα. Θα κατορθώνουν να κολλήσουν ένα (για δείγμα!) ένσημο (για το οποίο απαιτούνται 11 ευρώ) έπειτα από τέσσερις παραστάσεις. Ενα ένσημο, με άλλα λόγια, για τη δουλειά μισού μήνα, με όλη την προετοιμασία (μελέτη, πρόβες) παντελώς απλήρωτη!
«Πλέον δεν μπορούμε να μιλάμε για αυθαιρεσία, αλλά για κατάργηση του επαγγέλματος. Επάγγελμα σημαίνει να αμείβεσαι με όρους επιβίωσης, και όχι χαρτζιλικιού για τα εισιτήριά σου να πας στη δουλειά!», επισημαίνει η Λίλα Καφαντάρη, εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Ενότητας Ηθοποιών του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, η οποία πρόσκειται στο ΠΑΜΕ.
«Η κατάσταση είναι τραγική. Οχι ότι ήταν ιδανική παλαιότερα. Αλλά, τουλάχιστον με την τρίμηνη σύμβαση, κάτι μπορούσες να διεκδικήσεις», προσθέτει ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Γιάννης Αναστασάκης, που κινητοποιεί τους συναδέλφους του μέσω facebook για να αντιδράσουν.
«Πάει το επάγγελμα»
«Αν γίνει και ο ηθοποιός ωρομίσθιος εξαφανίζεται το επάγγελμα», σύμφωνα με τον ηθοποιό Διονύση Ξενάκη. «Δεν θα μπορείς να ζήσεις, εκτός κι αν είσαι όνομα και μπορείς να διαπαραγματευτείς μόνος για ένα υψηλότερο ποσό. Θα κάνεις θέατρο ως χόμπι».
Προοπτικές άκρως δυσοίωνες που κινητοποίησαν τον κλάδο για την πραγματοποίηση έκτακτης γενικής συνέλευσης την Παρασκευή (στις 12 το μεσημέρι) στο θέατρο Βρετάνια. «Οι εργοδότες προτείνουν αν η παράσταση είναι δύο ώρες να πληρωνόμαστε από 3,52 έως 5,54 ευρώ την ώρα μεικτά! Για να μπορούμε να ζούμε με αξιοπρέπεια από τη δουλειά μας, για να μπορούμε να δημιουργούμε και να εξελίσσουμε την τέχνη μας, πρέπει να ξεσηκωθούμε. Διεκδικούμε τα δικαιώματά μας, αντιστεκόμαστε στην καταδίκη μας», σημειώνεται, μεταξύ άλλων, στο κάλεσμα που διακινείται.
Φρικαλεότητα
Η Δημοκρατική Ενότητα Ηθοποιών είχε ήδη καταγγείλει την «τεράστια ευθύνη της Διοίκησης του Σωματείου μας (ΣΕΗ), που δεν οργάνωσε τον κλάδο απέναντι στις διαθέσεις των εργοδοτών, διαλύοντας μέρα με τη μέρα όσα δικαιώματα είχε κατακτήσει το ΣΕΗ σε όλη την ιστορία του. Οι εργοδότες σήμερα αξιοποιώντας την Εθνική Συλλογική Σύμβαση της ξεπουλημένης ΓΣΕΕ και τις δυνατότητες που τους δίνει, επιχειρούν να κάνουν νόμο στο χώρο μας τη φρικαλεότητα».
«Το ΣΕΗ μάς καθησύχαζε ότι δήθεν βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τις εργοδοσίες. Πέρσι, τέτοιον καιρό, μέσα στις γιορτές, προτείναμε απεργιακές κινητοποιήσεις για να έχουμε σήμερα συλλογική σύμβαση, τις οποίες απέτρεπε η πρόεδρος του Σωματείου, λέγοντας "Δυστυχώς, ο κλάδος αποφάσισε απεργία". Εμμέσως υποδαύλισε μια κατάσταση υποταγής των ηθοποιών», υποστηρίζει η κ. Καφαντάρη, η οποία θεωρεί ότι με τα νέα δεδομένα «σήμερα καταργείται το επάγγελμα του ηθοποιού. Ο κλάδος πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του, γιατί έχει επικρατήσει ο φόβος των εργαζομένων, άρα και των ηθοποιών, έναντι των εργοδοσιών. Ηρθε η ώρα λοιπόν να υπερασπιστούμε την ίδια την ύπαρξη του επαγγέλματός μας».
«Στην περσινή απεργία, επειδή απήργησα, πετάχθηκα κακήν κακώς από το καμαρίνι μου», μας θυμίζει ο ηθοποιός και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουριολάκος. «Στο θίασο ήμουν ο μοναδικός που ήθελε να απεργήσει και απήργησε. Ο αντιμνημονιακός βουλευτής Παύλος Χαϊκάλης ήταν απεργοσπάστης! Φοβάμαι, πολλοί συνάδελφοί μου αντιμετώπισαν τον κίνδυνο που ερχόταν και ζούμε σήμερα με ελαφριά διάθεση».
Παρ' ότι πειθάρχησε, όπως τονίζει, στις αποφάσεις της γ.γ. του σωματείου του, η διοίκησή του «δεν με κάλυψε. Και ήρθαν τα χειρότερα. Θα έρθουν ακόμα χειρότερα για τον κλάδο των ηθοποιών και για όλο τον ελληνικό λαό», τονίζει.
Από το γενικό γκρέμισμα κάθε εργασιακού κεκτημένου δεν θα μπορούσε να εξαιρεθεί το θέατρο. Η σύμβαση ΠΕΕΘ-ΣΕΗ, χωρίς να είναι ιδανική, υπήρξε δεσμευτική για όλους τους θιάσους. Βάσει των νέων δεδομένων με ελάχιστο μεικτό ωρομίσθιο τα 3,52 ευρώ (στο χέρι ένας ηθοποιός θα λαμβάνει 3,53 ευρώ, αφού το μεικτό ωρομίσθιο είναι 3,25 ευρώ και το δώρο/επίδομα αδείας 0,28 ευρώ), οι αμοιβές που διαμορφώνονται για τις Κυριακές και τις αργίες είναι τα 4,39 ευρώ και για τις Κυριακές και αργίες τα 6,15 ευρώ. Για τις Κυριακές και αργίες μετά τις 10 μ.μ. το ποσό ανέρχεται στα 7,03 ευρώ. Για τον εργοδότη μαζί με τις φοροασφαλιστικές εισφορές ο ηθοποιός κοστίζει συνολικά 5,76 ευρώ.
Το ΕΜΚΕΘΙ (Ενωση μη Κερδοσκοπικών Θιάσων) αναγνωρίζοντας ότι έχει διπλό ρόλο παραγωγού-ηθοποιού προτείνει να καταβάλλει το πλήρες ένσημο των ηθοποιών, πρακτική που χαρακτηρίζει «και οικονομική και ηθικά σωστή». Οπως συγκεκριμένα σημειώνει στο ανεπίσημο έγγραφό του, «τα μέλη μας θα μπορούσαν να ακολουθήσουν ένα μοντέλο πιο ευνοϊκό για τους ηθοποιούς, το οποίο να διατηρεί το χαμηλό ωρομίσθιο αλλά να εξασφαλίζει έναν ελάχιστο αριθμό ωρών απασχόλησης ανά ημέρα που να δίνουν συνολικό ημερομίσθιο πάνω από την 1η ασφαλιστική τάξη του ΙΚΑ, τα προαναφερόμενα 11,09 ευρώ. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε με ελάχιστη τρίωρη ή δίωρη πρόσληψη με τα κατώτατα οριζόμενα ωρομίσθια».
«Παρηγοριά»
«Αυτό που προτείνει το ΕΜΚΕΘΙ μοιάζει με παρηγοριά στον άρρωστο μέχρι να βγει η ψυχή του», λέει σαρκαστικά ο Γιάννης Αναστασάκης. «Με τις νέες συνθήκες μπορεί μικροί θίασοι να αισθάνονται ότι γλιτώνουν το μισθό, αλλά με το ωρομίσθιο λύνονται, με την κακή έννοια, τα χέρια και των μεγάλων εργοδοτών, όπως το Μέγαρο ή το Μπάντμιντον», υπογραμμίζει ο Δ. Ξενάκης.
Ποια γραμμή πρέπει να «περάσει» στην έκτακτη συνέλευση της Παρασκευής; «Πρέπει να κυνηγήσουμε να ισχύει το 3μηνο συμβόλαιο που ίσχυε, με το οποίο πληρώνονταν και μέρος από τις πρόβες. Υπήρχε μια μίνιμουμ εξασφάλιση», απαντά ο Γ. Αναστασάκης. Πράγμα, που, αν δεν επιτευχθεί, «καταδικάζεται ο κλάδος. Η δουλειά μας δεν θα είναι πλέον δουλειά, αλλά εκμετάλλευση».
