Το τοπίο στο φόντο της διάσημης φωτογραφίας του Ούγγρου Ρόμπερτ Κάπα είχε υποστηριχθεί πως δεν ήταν η περιοχή του Σέρο Μουριάνο, αλλά μια τοποθεσία 50 χλμ. πιο νότια, στο Εσπέχο.
Μια άγνωστη ηχογράφηση τώρα με τη φωνή του... Ρόμπερτ Κάπα επιστρατεύεται για να αποδείξει την αυθεντικότητα της φωτογραφίας
Είναι μία από τις πιο διάσημες, πιο εμβληματικές, αλλά και πιο αμφισβητούμενες φωτογραφίες. Είναι το καρέ εκείνο με την υπογραφή του Ρόμπερτ Κάπα που απαθανατίζει έναν στρατιώτη του Δημοκρατικού Στρατού της Κόρδοβας τη στιγμή που τον χτυπούν οι σφαίρες των εθνικιστικών δυνάμεων του Φράνκο, τον Σεπτέμβριο του 1936, κατά τη διάρκεια του ισπανικού Εμφυλίου.
Από τη στιγμή που η φωτογραφία είδε το φως της δημοσιότητας, άρχισε και η αμφισβήτησή της που έφθασε από τις ακραίες θεωρίες για το ποιος βρισκόταν πίσω από τον φακό και πότε τελικά τραβήχτηκε η φωτογραφία, ενώ κάποιοι άλλοι έφθασαν στο σημείο να αμφισβητήσουν την τοποθεσία όπου ο ουγγρικής καταγωγής μετρ της τέχνης της φωτογραφίας είχε κάνει τη συγκεκριμένη λήψη, αμφισβητώντας ευθέως και την αυθεντικότητα της ίδιας της εικόνας.
Και τώρα - 77 χρόνια μετά το περίφημο καρέ και 100 χρόνια από τη γέννηση του Ρόμπερτ Κάπα - έρχεται για πρώτη φορά στο φως μια μαγνητοφωνημένη μαρτυρία του ίδιου του φωτογράφου, που υπήρξε εκ των ιδρυτών του πρακτορείου Μάγκνουμ και του φωτορεπορτάζ, να «μιλήσει» για τις συνθήκες λήψης του συγκεκριμένου καρέ.
Η ηχογράφηση έγινε το 1947 για λογαριασμό ενός αμερικανικού ραδιοφωνικού δικτύου και εντοπίστηκε ύστερα από πληροφορίες που έφθασαν στον Μπράιαν Ουόλις, επικεφαλής των επιμελητών του Διεθνούς Κέντρου Φωτογραφίας σε διαδικτυακή δημοπρασία στο eBay.
Στην ηχογράφηση ο Κάπα εξηγεί πώς τράβηξε τη συγκεκριμένη φωτογραφία ενώ ακολουθούσε 20 άπειρους στρατιώτες του Δημοκρατικού Στρατού στα χαρακώματα, οι οποίοι επιχειρούσαν χωρίς επιτυχία να καταλάβουν ένα πυροβόλο επανδρωμένο με άνδρες του Φράνκο.
«Είχαν παλιά όπλα και έπεφτε κι από ένας νεκρός κάθε λεπτό», λέει ο Κάπα στην ηχογράφηση. «Την τέταρτη φορά απλώς σήκωσα την κάμερα πάνω από το κεφάλι μου χωρίς καν να κοιτάξω. Πάτησα το κουμπί λήψης όταν πέρασε το χαράκωμα κι αυτό ήταν όλο. Δεν κοίταξα ποτέ τις φωτογραφίες μου εκεί. Τις έστειλα πίσω μαζί με πολλές άλλες που είχα τραβήξει. Εμεινα τρεις μήνες στην Ισπανία και όταν επέστρεψα ήμουν πολύ διάσημος διότι με εκείνη την κάμερα, την οποία σήκωσα πάνω από το κεφάλι μου, είχα συλλάβει τη στιγμή που είχε πυροβοληθεί ένας άνδρας».
Η ανακάλυψη θεωρείται πολύ σημαντική. Ο βιογράφος του Ρόμπερτ Κάπα μάλιστα, Ρίτσαρντ Ουίλαν, δεν είχε ποτέ ακούσει τη φωνή του φωτογράφου και αγνοούσε την ύπαρξη της ηχογράφησης. «Είναι μια εκπληκτική συνέντευξη. Είναι πραγματικά οξύς, σαφής και συναρπαστικός ομιλητής», επισημαίνει ο Μπράιαν Ουόλις. Το υλικό αυτό ίσως βάλει τέλος και στις θεωρίες που ήθελαν το διάσημο καρέ να έχει «στηθεί» από τον Ρόμπερτ Κάπα και να μην έχει ληφθεί στο Σέρο Μουριάνο της Ανδαλουσίας, αλλά σε μια περιοχή 50 χλμ. νοτιοδυτικά, κοντά στην πόλη Εσπέχο, και μάλιστα κατά τη διάρκεια μιας ημέρας που δεν διεξάγονταν μάχες.
