Τις είδαμε τις ταινίες του Τζέιμς Μποντ, τα ξέρουμε όλοι και όλες τα προσόντα του. Γρήγορος, δυνατός, ζόρικος, ανελέητος, πιστολάς. Α, ναι, διαθέτει και το κοκαλάκι της νυχτερίδας.
Αυτά, βέβαια, ισχύουν στον κόσμο που ονειρεύτηκε ο Ίαν Φλέμινγκ και εγκατέστησαν στην οθόνη ο Σον Κόνερι με τους επιγόνους του. Στην πραγματική ζωή, τα πράγματα ....είναι κάπως -έως τελείως- διαφορετικά.
Πώς θα σας φαινόταν, για παράδειγμα, μία αγγελία των Βρετανικών Μυστικών Υπηρεσιών (Μ16 για να είμαι ακριβής, όπου υπηρετεί και ο Μποντ) που αρχίζει ως εξής:
“Αν τα προσόντα ενός καλού κατασκόπουλου ήταν προφανή, τότε ο κατάσκοπος δεν θα ήταν και πολύ σόι”.
Και συνεχίζει χαρακτηριστικά:
“Το πρώτο πράγμα που πρέπει κανείς να ξέρει για την Μ16 είναι πως τίποτε δεν είναι προφανές στους κόλπους της. Ιδίως τα προσόντα για να γίνει κανείς ένας καλός κατάσκοπος”.
Ανατροπή προτύπων, αναμφιβόλως. Με φλέγμα κλασικό βρετανικό και σαρκαστικό χιούμορ. Η Μ16 δεν ψάχνει το νέο Τζέιμς Μποντ, είναι κάτι παραπάνω από προφανές. Άλλον τύπο κατασκόπου αναζητεί. Κάποιον ή κάποια που θα τα πάει καλά με ανθρώπους από πλείστες όσες κουλτούρες (αναγκαίο στην πολυπολιτισμική εποχή μας), κάποιον ή κάποια που θα μιλάει και θα ακούει (παλιά μου τέχνη κόσκινο), κάποιον ή κάποια που θα αναπτύσσει εύκολα σχέσεις και θα πείθει τους απέναντί του να λειτουργήσουν υπέρ των βρετανικών εθνικών συμφερόντων (χωρίς να ξηλωθεί το πορτοφόλι)μ κάποιον ή κάποια που θα διαθέτει ορμή και φαντασία ικανές να διασυνδέσουν στοιχεία και δεδομένα ατάκτως ερριμένα (βλέπε τον νέου τύπου “Q” στο “Skyfall”).
Τόσο νορμάλ. Καμία σχέση με το κινηματογραφικό υπόδειγμα, αφήστε που η Μ16 δηλώνει φιλική, φιλικότατη και προς τους οικογενειάρχες ακόμη. Το λέει καθαρά η αγγελία: “Παρότι αναζητούμε επισταμένως ανθρώπους με ενδιαφέροντα για όλα όσα συμβαίνουν ανά την υφήλιο, έχουμε ένα σωρό δουλειές και στα κεντρικά μας γραφεία στο Λονδίνο. Δουλειές που ταιριάζουν μιά χαρά με την οικογενειακή ζωή”. Υπενθυμίζω ότι μία φορά, επί Τζορτζ Λάζενμπι, παντρεύτηκε ο Μποντ και η νύφη δεν έζησε πολύ για να το χαρεί…
Τέλος πάντων, να μην το γκαντεμιάσω από τώρα το θέμα. Άλλωστε, η Μ16 επιμένει ότι θα προσφέρει σε κάθε νέο εργαζόμενο την κάλυψη που απαιτεί το “λειτούργημά” του. “Εντάξει, δεν θα την συζητήσετε την αίτησή σας με κανέναν”, υπογραμμίζει η ρεκλάμα. Προσθέτει όμως κατευναστικά: “Όταν ενταχθείτε στις τάξεις μας, θα μπορέσετε να αποκαλύψετε την κρυφή σας ταυτότητα σε έναν – δύο φίλους ή στενούς συγγενείς”.
Η αγγελία φυσικά συνοδεύεται από την ανάλογη ηλεκτρονική διεύθυνση “για να μάθετε περισσότερα”, ενώ για τους υποψηφίους με εξαιρετικά προσόντα υπάρχει και πρόγραμμα fast track!
Πού είναι, άραγε, ο Χάρης Παμπούκης, όταν τον χρειάζεσαι πραγματικα;
“Ελευθεροτυπία”