Του Λευτέρη Π. Παπαδόπουλου
Είχα πολλά χρόνια να πάω στον ναό του Αγίου Παντελεήμονος, στην Αχαρνών. Πήγα το περασμένο Σάββατο για το μνημόσυνο του Θόδωρου Αγγελόπουλου, που έζησε ως παιδί κι ως έφηβος σ’ αυτή τη γειτονιά. Μάλιστα, έξω από την εκκλησία, κάποιο πρωινό της δεκαετίας του ’50, μου είχε δείξει και ένα ποίημά του, που δημοσίευσε για πρώτη φορά η «Νέα Εστία». Και ήταν τόση η χαρά του, η υπερηφάνειά του…
Μπήκα στον ναό και ...... τα ‘χασα! Τον είχα αφήσει με δάπεδα από γκρο μπετόν, την εποχή που μας υποχρέωναν από το σχολείο (Β’ Γυμνάσιο) να εκκλησιαζόμαστε κάθε Κυριακή. Μάλιστα, σ’ ένα τέτοιον εκκλησιασμό, ένας συμμαθητής μου, ο Βαγγέλης Μαρκόπουλος, έτσι όπως στεκόταν δίπλα μου κι έκανε τον σταυρό του, έπεσε κάτω ξαφνικά, σαν κεραυνοβολημένος, και ύστερα από μισή ώρα πέθανε! Από καρδιά.
Τα ‘χασα με τον ναό, γιατί πουθενά, ποτέ, δεν έχω δει τόσο πλούτο σε οίκο του Κυρίου! Μάρμαρα, και όλα καλογυαλισμένα, απαστράπτοντα, αγιογραφίες, τεράστιοι πολυέλαιοι! Τα ‘χασαν και οι παλιοί συμμαθητές μου που βρίσκονταν εδώ κι εκεί, σε μικρές ομάδες, για το μνημόσυνο. Πώς μαζεύτηκαν τόσα χρήματα για μια εκκλησία σε περιοχή που είναι γεμάτη μετανάστες και η ανεργία έχει σπάσει όλα τα ρεκόρ;
Πραγματικά, είναι ανεξήγητο, με τα σημερινά δεδομένα. Μιλάμε για πολλά εκατομμύρια, που δεν μπορώ να φανταστώ ότι συγκεντρώθηκαν από τον οβολό των ενοριτών. Βέβαια έχουν περάσει δεκαετίες από την εποχή του γκρο μπετόν. Αλλά και πάλι μου φαίνεται απίστευτο το πώς γέμισαν τα παγκάρια της εκκλησίας με τόσα λεφτά! Και θα πρέπει να σημειώσω ότι αυτή η γειτονιά – εκεί μεγάλωσα -, ουδέποτε είχε πλούσιους στη «δύναμή» της. Μικροεπαγγελματίες, τσαγκάρηδες, ραφτάδες, μαραγκοί και μερικοί επιστήμονες έμεναν στα σπίτια της Αχαρνών, της Αλκιβιάδου, της Κοδριγκτώνος, της Φυλής, της Χέυδεν, της Δεριγνύ.
«Οχι», μου λέει ένας ιερωμένος. «Στην ενορία αυτή, πολλοί ήταν οι πλούσιοι. Εδώ βρισκόταν το μεγάλο κτήμα του Μιχαήλ Βόδα. Η περιοχή έχασε την αίγλη της και το κιμπαριλίκι της την εποχή του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που ξήλωσε τις ράγες του τραμ και άλλαξε τη ρυμοτομία, επιτρέποντας σε δεκάδες εργολάβους να χτίσουν άθλιες πολυκατοικίες στα πέριξ…». Εγώ πάντως, έφηβος της δεκαετίας του ’50, δεν θυμάμαι να ζούσαν λεφτάδες στην Αγορακρίτου, στις Πλατείες Βικτωρίας και Αττικής, στην Αριστοτέλους και στην 3ης Σεπτεμβρίου.
Εκανα, με την ευκαιρία, μια μικρή βόλτα στην Αχαρνών. Ο δρόμος που με εντυπωσίασε ήταν η Μ. Μαυρογένους. Παρτέρια με λουλούδια και αρκετά σπίτια που έχουν κρατήσει το στυλ ενός άλλου, αξέχαστου καιρού. Ο δρόμος αυτός, τα χρόνια του Εμφυλίου, ήταν μια κόλαση λόγω του 8ου Αστυνομικού Τμήματος, των συλλήψεων και των ξυλοδαρμών. Απέναντι, όμως, από το 8ο ήταν ο παράδεισος: το Παρθεναγωγείο της Κρίκου, όπου φοιτούσαν υπέροχα κορίτσια, ενώ ξεροστάλιαζαν απ’ έξω, κάθε απόγευμα, 20-30 νεαροί «γαμπροί». Ανάμεσά τους και η αφεντιά μου…